Chociaż tarczyca nie należy do największych ludzkich części ciała, to wpływa na wiele procesów zachodzących w organizmie. Jej wpływ na sen wynika z produkcji hormonów tarczycy, głównie tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3). Mają one bezpośredni wpływ na tempo metabolizmu. Zbyt wysoki lub niski poziom zmieniają zapotrzebowanie energetyczne człowieka i przebieg szlaków metabolicznych w organizmie.
Najczęściej spotykane choroby tarczycy to niedoczynność, nadczynność i Hashimoto. Częściej zapadają na nie kobiety. Tarczyca odgrywa kluczową rolę w regulacji metabolizmu oraz funkcjonowaniu układu hormonalnego. Niepoprawne działanie tarczycy może negatywnie oddziaływać na sen. Prawdą jednak jest, że niedobór snu i jego niska jakość zwiększają ryzyko chorób tarczycy.
Hormony tarczycy wpływają na funkcjonowanie centralnego układu nerwowego. Prawidłowy poziom tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3) wspomaga utrzymanie równowagi neuroprzekaźników. Serotonina oraz dopamina bezpośrednio wpływają na regulację pobudzenia oraz snu. Objawem nieprawidłowego poziomu hormonów tarczycy często jest rozdrażnienie i problemy ze snem.
Jednym z najważniejszych hormonów regulujących regeneracje nocną jest melatonina – hormon wydzielany przez szyszynkę. Tarczyca wpływa na jej produkcje i wpływa na sen. Prawidłowa praca tarczycy pomaga utrzymać odpowiednie poziomy melatoniny, co sprzyja regularnemu rytmowi dobowemu oraz zdrowemu snu. Tarczyca działa, więc na wiele różnych aspektów funkcjonowania organizmu człowieka. Zaburzenie jednego aspektu może mieć już jednak opłakane skutki dla długości i jakości snu.
Należy podkreślić, że tarczyca oraz hormony z nią związane mają szerokie spectrum działania i oddziałują na dużą część procesów zachodzących w organizmie. Wiele z nich zapętla się oraz tworzy efekt błędnego koła. Przykładem może być uczucie rozdrażnienia, które jest spowodowane przez zaburzony poziom TSH, T3 i T4. Wpływa to na problemy z zasypianiem i jakością snu. Z drugiej strony niewyspanie powoduje nerwowość i złe samopoczucie.
Brak snu bezpośrednio wpływa na poziom hormonów tarczycy TSH. Tyreotropina jest wytwarzana przez przysadkę mózgową. Niedobór snu lub jego niska jakość wpływa na niepoprawne wydzielanie się tego hormonu. TSH reguluje produkcję hormonów tarczycy: tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3). Zarówno nadmiar jak i niedobór tych związków zaburza funkcjonowanie organizmu człowieka.
Gospodarka hormonalna zakłada cykle wydzielania poszczególnych hormonów. Naturalny rytm dobowy wydzielania TSH wskazuje na wyższe wartości w nocy i niższe w ciągu dnia. Niedobór snu może zaburzać ten stan. Jest czynnikiem stresowym i powoduje wzrost poziomu kortyzolu (hormon stresu). Prowadzi to do nieprawidłowej produkcji T3 oraz T4. Jak widać, nieprawidłowa regeneracja nocna tworzy prawdziwe domino, które ciągnie za sobą niepożądane skutki.
Brak snu zaburza poziom TSH i prowadzi do zaburzeń nastroju, takich jak depresja i lęk, które mogą być związane z funkcjonowaniem tarczycy. Hormony tarczycy wpływają na centralny układ nerwowy. Ich dysfunkcja może nasilać problemy psychiczne i emocjonalne. Problemy z tarczycą zaostrzane są przez brak snu. Tworzy się więc swoisty efekt domino. Zły humor i nerwy utrudniają zasypianie, niewyspanie się z kolei nasila rozdrażnienie.
Podwyższony poziom TSH wpływa na poziom hormonu greliny i zwiększone uczucie głodu. Wysoki poziom greliny może natomiast wpływać na oś podwzgórze-przysadka-tarczyca, potencjalnie zmieniając wydzielanie tyreotropiny. Zbyt niski poziom TSH oddziałuje na hormon sytości (leptyna). Zaburzenie to może prowadzić do zwiększonego odczuwania głodu. Zwiększa to ryzyko podjadania i utrudnia utrzymanie diety.
Niedoczynność tarczycy wpływa na sen. Jest to stan, w którym tarczyca nie produkuje wystarczającej ilości hormonów tarczycy, głównie tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3). Hormony te odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu układu nerwowego, metabolizmu i nastroju. Spowolnienie metabolizmu prowadzi do uczucia zmęczenia oraz senności w ciągu dnia. O ile krótkie drzemki są korzystne dla funkcjonowania organizmu to długie i częste już niekoniecznie. Zaburza to naturalny cykl dobowy. Często doprowadza to do trudności zasypianiu w nocy.
Niedoczynność tarczycy jest chorobą, która daje objawy w funkcjonowaniu całego organizmu. Często jej skutkiem jest obniżony nastrój, rozdrażnienie i epizody lękowe. Towarzysząca kłopotom tarczycowym bezsenność jest koszmarem wielu chorych. Bezpośrednio wpływają one na trudność z zasypianiem. Mogą również prowadzić do niespokojnego snu i częstszego budzenia się w nocy. Nie pozwala to spędzić odpowiedniej ilości czasu w pożądanej fazie snu (najbardziej jakościowa jest faza głębokiego snu nREM).
Nieprawidłowe wydzielanie hormonów zaburza regulację temperatury ciała. Jest to uporczywe i potrafi solidnie utrudnić zasypianie. Zarówno uczucie zimna jak i gorąca powoduje dyskomfort i obniża jakość snu. Niedoczynność tarczycy niejednokrotnie objawia się bezdechem sennym. Jest to stan, kiedy oddech wielokrotnie zatrzymuje się i wznawia podczas snu. Prowadzi to do częstego budzenia się i obniżenia jakości snu.
Przyjmowanie przypisanych przez lekarza leków i unormowanie hormonów tarczycy pozwala zminimalizować nieprzyjemne objawy, również te dotyczące snu. Należy pamiętać, że zbilansowana dieta, bogata w składniki odżywcze wspiera zdrowie tarczycy oraz ogranicza wahania poziomu TSH, T3 i T4. Regularne monitorowanie funkcji tarczycy i kontakt z lekarzem endokrynologiem są kluczowym punktem dla ograniczenia niepożądanych symptomów.
Nadczynność tarczycy to stan, w którym narząd ten produkuje nadmierne ilości tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3). Powoduje to przyśpieszenie metabolizmu oraz szereg nieprzyjemnych objawów dotyczących wielu układów organizmu. Jednymi z symptomów, które utrudniają zasypianie i obniżają jakość regeneracji nocnej, są nerwowość i napady lękowe. Nadmierna stymulacja układu nerwowego jest kłopotliwa, lecz odpowiednio dobrane leczenie może zminimalizować te objawy.
Kolejnymi nieprzyjemnymi symptomami jest kołatanie serca, uderzenia gorąca i nadmierne pocenie się. Są to częste objawy nadczynności tarczycy, które skutecznie utrudniają zasypianie i obniżają jakość snu. Przyśpieszony metabolizm prowadzi do nadmiernego pocenia. Jest to niewygodne, powoduje przegrzewanie organizmu i skutkuje częstym wybudzaniem. Jest to szczególnie niekomfortowe dla osób mających problem z zasypianiem. Nocne wybudzenie znacząco utrudnia kolejne zaśnięcie.
Nadmierna aktywność towarzysząca często osobą cierpiącym na nadczynność tarczycy wpływa na sen poprzez nadmierne pobudzenie wieczorem i trudność z zasypianiem. Zdarza się, że osoby cierpiące na to schorzenie cierpią na problemy żołądkowe. Biegunka, niestrawność oraz zaparcia to symptomy, które obniżają jakość życia i utrudniają zasypianie. Warto wspomagać się herbatkami ziołowymi, które mają pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu pokarmowego oraz wykazują działanie uspokajające.
Podobnie jak w przypadku niedoczynności tarczycy, nadczynność może być leczona farmakologicznie. Odpowiednio dobrane leczenie minimalizuje nieprzyjemne symptomy i pozwala cieszyć się pełnią życia. Nie bez znaczenia pozostaje styl życia. Dieta, aktywność fizyczna oraz techniki relaksacyjne pozwalają czuć się lepiej i cieszyć się dobrą jakością snu. Prawidłowo dobrane leczenie i wyrównanie poziomów hormonów tarczycy to podstawa dla dobrego samopoczucia.
Choroby tarczycy wpływają na jakość snu. Istotne jest, że zarówno słabej jakości sen negatywnie wpływa na układ hormonalny, jak i nieprawidłowy poziom TSH sam w sobie może obniżać jakość snu. Odpowiednio dobrane leczenie pozwala unormować poziom hormonów tarczycy i zniwelować nieprzyjemne dolegliwości. W całym procesie bardzo istotny jest higieniczny styl życia, na który składa się dobrej jakości dieta, aktywność fizyczna oraz trening radzenia sobie ze stresem.
________________________________
Przeczytaj: Błędy, które popełniasz, wybierając materac
Sprawdź też: Schorzenia kręgosłupa – jak je zwalczyć za pomocą poduszki ortopedycznej?
Dowiedz się więcej: Porównanie materacy SleepMed - na który model się zdecydować?
